Wat zijn Koolhydraten ?
Koolhydraten zijn samen met vetten en eiwitten macronutriënten. Elk voedingsmiddel bestaat uit 1 of meerdere macronutriënten. Elke macronutriënt heeft bepaalde eigenschappen. Koolhydraten worden gezien als de belangrijkste energieleverancier van je lichaam. Per gram levert koolhydraten 4 kilo calorieën. Je hebt verschillende typen koolhydraten, deze verschillende typen bespreken we eerst.
Monosachariden
Monosachariden zijn koolhydraten die uit één molecuul bestaan. Voorbeeld van monosachariden zijn: glucose (ook wel druivensuiker), fructose (ook wel vruchtensuiker) en galactose. Monosachariden zijn snelle koolhydraten. Dit houdt in dat het lichaam de koolhydraten snel kan omzetten in energie.
Disachariden
Monosachariden kunnen aan elkaar gekoppeld worden. Wanneer dat gebeurd vormt de koolhydraat een keten van twee moleculen. Dit heet disachariden. Tafel suiker is een voorbeeld van een disacharide. Tafel suiker bestaat namelijk uit twee moleculen: fructose en glucose. Een andere naam voor tafelsuiker en ook rietsuiker is sacharose.
Andere disachariden zijn: lactose (melksuiker) en maltose of moutsuiker (bestandsdeel van bier).
Polysachariden
Polysachariden zijn meervoudige koolhydraten of ook wel langzame koolhydraten genoemd. Deze bestaan uit een lange keten van glucosemoleculen.
Het kenmerk van polysachariden is dat ze je lichaam voor langere tijd energie geven. Voorbeelden hiervan zijn havermout, boekweit en quinoa.
Wat doen koolhydraten voor je lichaam
Als je koolhydraten eet worden deze in het verteringskanaal afgebroken tot monosachariden. Dit houdt in dat ook meervoudige koolhydraten zoals zetmeel, uiteindelijk wordt omgezet in glucose. Glucose wordt door je lichaam gebruikt als energiebron. Glucose is vooral belangrijk voor je hersencellen, nier mergcellen, rode bloedlichaampjes en melkklieren.
De koolhydraten die je niet gebruikt voor energie wordt als glycogeen opgeslagen in je spieren en in de lever. Ga je flink bewegen dan zet je lichaam de glycogeen weer om in glucose en krijg je weer energie. De lever speelt een hele grote rol in deze omzetting.
Koolhydraten en je bloedsuikerspiegel
Als je koolhydraten eet stijgt het glucosegehalte in je bloed dit heet ook wel de bloedsuikerspiegel of bloedglucosespiegel. Hoe groot deze stijging is, is afhankelijk van de hoeveelheid koolhydraten die je eet.
Langzame koolhydraten zorgen voor een minder snelle stijging van je bloedsuikerspiegel dan snelle koolhydraten. Er zijn aanwijzingen dat mensen die veel snelle koolhydraten eten zoals suiker, meer eten dan mensen die meer langzame koolhydraten eten zoals havermout, boekweit, zoete aardappelen en quinoa. Het eten van veel snelle koolhydraten kan ook zorgen voor een energiedip. Direct na het eten heb je veel energie, maar na een tijdje zakt dit en krijg je weer honger en voel je jezelf wat duf.
Voedingsadvies
Koolhydraten zijn een belangrijke energiebron, het is om die reden niet verstandig om koolhydraten te schrappen uit je voeding. Als je dat doet zal je merken dat je niet helemaal opgeladen bent om 100% te geven tijdens het sporten. Omdat je streeft naar gewichtsverlies is het wel raadzaam om de koolhydraten te beperken. Dit is nodig om sneller vet te verbranden. Je vervangt een groot gedeelte van de koolhydraten door meer eiwitten en vetten te eten. Eiwitten verzadigen sneller en langer dan koolhydraten, ze hebben een positief effect op je stofwisseling (je verbrand meer calorieën) en ze gaan spierafbraak tegen. Vetten zorgen naast koolhydraten ook voor energie. Wanneer je de koolhydraten mindert is het wel raadzaam om voldoende goede vetten binnen te krijgen, zodat je lichaam deze kan gebruiken voor energie. Wanneer je lichaam geen koolhydraten of goede vetten binnen krijgt zal het energie halen uit andere dingen bijvoorbeeld je spieren.
Je kunt je koolhydraten halen uit onderstaande producten.
- Groentes
- Fruit
- Havermout
- Boekweit
- (Zoete) aardappelen
- Quinoa
- Zilvervliesrijst
Dit zijn natuurlijke producten die het minst schadelijk zijn voor je lichaam. Deze koolhydraten geven voor een langere periode energie en zorgen ervoor dat je bloedsuikerspiegel meer stabiel blijft.
Snelle koolhydraten kunnen je afvalproces in de weg staan. Een teveel aan bijvoorbeeld suiker wordt eerder omgezet in vet dan bij andere producten. Vermijd onderstaande koolhydraten zoveel mogelijk:
– pizza
– witte pasta/rijst
– suiker
– frisdrank
– koek, snoep, gebak
– friet
– wit brood
Wil je ook graag een gezonde levensstijl ? en heb je een steuntje in de rug nodig? Neem dan contact op via d.vanbergen@mountreachmore.nl en we kunnen een geheel begeleidingsplan op maat verzorgen, aangepast aan jouw lichaam en doelstellingen!